Баланың қажеттілігі тек тамақ пен ұйқымен бітпейді. Оларға міндетті түрде әкесі мен анасы бар отбасы керек. Адамға ауа қанша қажет болса, бала да анасы беретін қауіпсіздік пен кепілдік сезіміне мұқтаж. Олар басқа адамды білгісі келмейді, өйткені ана құрсағында жатқан кезден бала оны ғана біледі және сезінеді. Ол оны қорғап, тамақтандырады. Ал тоғыз айдың барлығы бірдей – күндіз де, түн де. Сондықтан туғаннан кейін де олардың әрқайсысы ананың алақанының жылуын, оның нәзіктігін, қамқорлығы мен махаббатын сезінуі керек.
Мен айтқым келген отбасылық оқиға ой саларлық. Жас ана алты баланы жалғыз тәрбиелеп отыр, жетінші баланы күтуде. Бұл оның – тағдыры. Оның төртеуі оқушы болса, екеуі әлі мектеп жасына дейінгі балалар.
«Қарағанды қаласының жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалар бөлімі» ММ «Қарағанды қаласының отбасын қолдау орталығы» КММ түрлі деңгейдегі мамандар көп жұмыс атқарды.
Ең алдымен мақала авторы заң бөлімінің меңгерушісі – Оксана Яковлевна Макеева және әлеуметтік бөлімнің меңгерушісі – Мамалинова Замзагүл Қабдрашитовна, «Қарағанды қаласының отбасын қолдау орталығы» КММ-нің, сондай-ақ Октябрь ауданы ОМП ГУП УИП психологтары, аға лейтенант – Мұстафиров Арман, Қарағанды облысының балалар құқықтары жөніндегі уәкілі – Киселева Ирина Болеславовна, осы отбасының мектеп жасындағы балалары оқитын білім беру мекемесінің педагог-психологы, Қорғаншылық және қамқоршылық секторының бас мамандары, Қарағанды қаласының білім бөлімі, Қарағанды қаласының қоғамдық кеңес мүшелерінің еңбегін атап өту керек.
Ата-аналардың балаларды тәрбиелеу міндеттерін тиісінше орындамағаны үшін жауапкершілігі, әкімшілік жауапкершілікке тарту туралы, ата-ана құқықтарын шектеу және мүмкін айыру туралы анамен үнемі профилактикалық әңгімелер жүргізіледі.
Отбасы әлеуметтік, құқықтық, психологиялық жағынан тұрақты бақылауда және қолдауда.
Қайырымдылық қоғамдық қорлардың бірінен төленген қаражатқа сатып алынған үш бөлмелі пәтерде көпбалалы отбасын алғаш рет кездестірдік.
Кездесуге аз уақыт қалғанда қор есебінен пәтерге қажетті жиһаз, тұрмыстық техника, төсек-орын және басқа да керек-жарақтармен жабдықталды.
Біздің бірінші барғанымызда пәтердегі жағымсыз көрініс қарсы алды. Сасық иісі бар, барлық бөлмеде заттар ретсіз шашылып жатты, антисанитария, жиһаздар көріксіз, қабырғалардағы тұсқағаздар жыртылған, лас болды. Асбөлме тазаланбаған, лас, таудай үйілген жуылмаған ыдыс, тоңазытқыш та антисанитариялық жағдай. Жуынатын бөлмеде кір киім үйіліп жатыр.
Мектеп оқушыларының оқу-тәрбие жұмыстарын жүргізуге жағдай жасалмаған. Барлық тапсырманы асбөлмедегі үстелде орындайды.
Кіші балалар шешініп тастаған, жалаңаяқ жүгіріп жүр.
Мектептегі педагог-психолог мектепте балалардың көзге түспеуге тырысатынын, үнемі шеттеп жүретінін, сұрақтарға екіұшты жауап беретінін айтты. Балалар жиі себепсіз сабақтан қалып қояды.
Бірақ бұл балалардың көзінде мұң бар екеніне қарамастан, балалардың әрқайсысының бойында бір үміт бар екені байқалады. Дегенмен, олар барлық қиындық артта қалып, отбасында бәрі бақытты болады деп сенеді.
Анасынан сұрағанда, ол өз сылтауын айта бастады.
Бүгінде көпбалалы анаға әлеуметтік, құқықтық және психологиялық көмек пен қолдау көрсетілді деп айта аламыз.
Оған балалар жәрдемақысына, баспанаға құжаттарын рәсімдеуге көмектесті. Демеушілер жазғы кезеңге анасының айтуы бойынша және мамандандырылған органдардың шешімімен балаларға тамақ, жуғыш заттар, киім-кешек және аяқ киім әкеліп берді.
Жазғы кезеңге анасының өтініші бойынша және мамандандырылған органдардың шешімімен қиын өмірлік жағдайда болғандықтан, мектеп жасындағы балалар Орталық ғылым академиясына, ал кішілері – «Шапағат» балалар үйіне орналасты.
Соңғы сапарымыз бізді көптеген жағынан таң қалдырды. Пәтерде тазалық есіп тұрды, бәрі жинақы, ет және басқа да азық-түлік өнімдері тоңазытқышта жеткілікті мөлшерде сақтаулы.
Алайда ана мектеп жасындағы балаларын интернатқа беруді өтінді, өйткені жеті баланы асырау қиынға соғады. Соған қарамастан, кішілерін өз отбасына, балалар үйінен анасына қайтару керек.
Біздің бүгінгі қол жеткізгеніміз – өмірлік қиындықтарды бастан өткеріп жатқан отбасына қолдау көрсету болатын.
Бірақ көпбалалы ананың балаларының болашағы тек өзіне байланысты десек артық болмас!
Оксана МАКЕЕВА,
Қарағанды қаласының жұмыспен қамту
және әлеуметтік бағдарламалар бөлімі
«Қарағанды қаласының отбасын қолдау орталығы» КММ
заң бөлімінің меңгерушісі